της Σμαράγδας Τόττα (Γ4)

Όλοι μας γνωρίζουμε ότι, σύμφωνα με τις διακηρύξεις του Ο.Η.Ε., όλα τα παιδιά του κόσμου αναμένεται να έχουν ίσες ευκαιρίες για σωματική, πνευματική και ηθική ανάπτυξη. Η φυλή, η γλώσσα, η θρησκεία και η περιουσία, με κανέναν τρόπο, δεν θεωρούνται παράγοντες που επιτρέπεται να επηρεάζουν το δικαίωμα των παιδιών στην ισότητα. Γι? αυτόν τον λόγο άλλωστε υπάρχουν βασικές αρχές που προστατεύουν την ύπαρξη και την ανάπτυξη του παιδιού.

Πολύ συχνά όμως είτε γινόμαστε δέκτες δυσάρεστων πληροφοριών από τα Μ.Μ.Ε. είτε οι ίδιοι διαπιστώνουμε την καταπάτηση των δικαιωμάτων του παιδιού και την εκμετάλλευσή του με τρόπους που βρίθουν ποικιλίας. Βέβαια, η εκμετάλλευση των παιδιών δεν είναι καινοφανές φαινόμενο, εφόσον η έξαρσή του έχει συνδεθεί με εποχές σκοταδισμού και οπισθοδρόμησης. Είναι όμως παράδοξο να το βιώνουμε στις μέρες μας. Η εντυπωσιακή τεχνολογική και οικονομική ανάπτυξη και η συνακόλουθη πολιτιστική άνοδος του ανθρώπου θα έπρεπε να είναι σε θέση να εγγυηθούν την ευτυχία των παιδιών.

Δυστυχώς όμως αυτό δε συμβαίνει. Ακόμη και στα αναπτυγμένα κράτη, όπου τα παιδιά μπορεί να μην αντιμετωπίζουν προβλήματα συναφή με την ανεπάρκεια πνευματικών ή υλικών αγαθών, δεν παύουν να αντιμετωπίζουν προβλήματα. Κάποιες φορές, γίνονται θύματα αυταρχισμού των ίδιων των γονιών τους. Είναι πολύ τραγικό οι ίδιοι οι γονείς να ξεσπούν πάνω στα παιδιά τους λόγω απωθημένων συναισθημάτων ή διάφορων εξωγενών παραγόντων. Το αποτέλεσμα είναι να μεγαλώνουν μέσα στην αδιαφορία, την έλλειψη στοργής και αγάπης. Άλλες φορές πάλι γίνονται θύματα των Μ.Μ.Ε., στην περίπτωση που υπάρχει παντελής έλλειψη ελέγχου από την πλευρά των γονιών τους ή ακόμη και αντικείμενα σεξουαλικής βίας, όταν πια μόνα και ανυπεράσπιστα φοβούνται να μιλήσουν, να εμπιστευτούν και να βρουν ένα σημείο αναφοράς αλλά και προσανατολισμού, σε μια περίοδο της ζωής τους που προσπαθούν εναγωνίως να προσδιορίσουν την ταυτότητά τους και να μάθουν τι μπορούν και τι πρέπει να κάνουν. Και σίγουρα ένα από αυτά που πρέπει να κάνουν είναι να παίζουν ανέμελα, έξω στον καθαρό αέρα. Ακόμη, κι αυτό, κυρίως στις μεγαλουπόλεις, φαντάζει δύσκολο. Έτσι, όμως οι παιδικές ψυχές δηλητηριάζονται, καθώς εγκλωβίζονται μέσα στους γκρίζους τσιμεντένιους τοίχους.

Αν από την άλλη στρέψουμε το βλέμμα μας στις χώρες που βρίσκονται σε χαμηλό στάδιο οικονομικής ανάπτυξης, η εικόνα που θα σχηματίσουμε θα έχει μελανά χρώματα. Αποκλεισμός από την εκπαίδευση, παιδική εργασία, κακοποίηση, σεξουαλική εκμετάλλευση, πείνα, ασθένειες? και η λίστα συνεχίζεται.

Οι διαπιστώσεις αυτές μόνο θλίψη μπορούν να προκαλέσουν. Μπορούν όμως να σταθούν αιτία για δράση και ανάληψη πρωτοβουλιών. Τι θα μπορούσε λοιπόν να γίνει, για να βελτιωθεί η κατάσταση;

Η σκέψη μου σχεδόν αυθόρμητα στρέφεται προς τους νόμους, την αναβάθμιση του ευρωπαϊκού και διεθνούς δικαίου με στόχο την πλήρη διασφάλιση της νομικής προστασίας των παιδιών. Επίσης, κατά την κρίση μου, είναι αναγκαίο να ενημερώνονται οι αρμόδιες αρχές, ώστε να προσφέρεται κάθε απαραίτητη βοήθεια (ιατρική περίθαλψη, συμβουλευτική στήριξη, ψυχοθεραπεία), προκειμένου να προστατευθεί η ζωή των παιδιών που βρίσκονται σε κίνδυνο και να αντιμετωπιστούν τα όποια προβλήματα έχουν δημιουργηθεί. Είναι αδήριτη ανάγκη να δοθεί έμφαση προς αυτή την κατεύθυνση.

Ιδιαίτερη πρόνοια, επίσης, πρέπει να επιδειχθεί για τη διασφάλιση της δυνατότητας για εκπαίδευση όλων των παιδιών που αδυνατούν να γευτούν το κοινωνικό αγαθό της μόρφωσης και για διάφορους λόγους δεν μπορούν να ακολουθήσουν σε κανονική βάση το εκπαιδευτικό σύστημα. Πιστεύω ότι όλες οι δυνάμεις πρέπει να εστιαστούν σ? αυτήν την κατεύθυνση, γιατί το να στερεί κάποιος από ένα παιδί τη δυνατότητα για εκπαίδευση είναι σαν να στερεί από το μέλλον κάθε ελπίδα για αλλαγή και πρόοδο.

Πρωτεργάτες σ? αυτή την προσπάθεια δεν μπορώ να φανταστώ άλλους από τους ανθρώπους του πνεύματος. Οι διανοούμενοι οφείλουν να καταγγέλλουν τα φαινόμενα αυθαιρεσίας, διαλαλώντας την αξία των ανθρώπινων ιδεωδών. Σε συνεργασία με τα Μ.Μ.Ε., που διαθέτουν την τεράστια δύναμη της εικόνας και του λόγου, μπορούν να δραστηριοποιήσουν την ευαισθησία της διεθνούς κοινής γνώμης. Σίγουρα, η συλλογική προσπάθεια είναι η ασφαλέστερη οδός για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση του φαινομένου.

Προκειμένου, λοιπόν, το όραμα να γίνει πραγματικότητα -και γιατί όχι καθημερινότητα- πρέπει όλοι να προσπαθήσουμε να επαναπροσδιορίσουμε τις βασικές αξίες που καθοδηγούν τον άνθρωπο, ορίζοντας την ανθρωπιά ως την πηγή και την ηθική ολοκλήρωση ως τον επιδιωκόμενο σκοπό.

Κανείς από εμάς δεν πρέπει να κλείνει τα μάτια ή να αδιαφορεί. Τόσο η αδιαφορία όσο και ο εφησυχασμός είναι εγκληματικές πράξεις. Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι τα παιδιά είναι το μέλλον του κόσμου. Πώς λοιπόν περιμένουμε να διαγραφεί ελπιδοφόρο αυτό το μέλλον, όταν ακρωτηριάζουμε το παρόν;